Hamasei urte dira etxebizitzaren burbuilak eztanda egin zuela. Finantza erakundeen etengabeko kreditu jarioak gizendu zuen munstrotzarra lehertzeak ondorio asko eta era askotakoak utzi zituen; besteak beste, eraikuntza sektorearen eta etxebizitza merkatuaren hondoratzea. Eta neurriz kanpo puztutako sektore hura nolabait orekatzea ez da izan bi eguneko kontua. Bost urteko etenik gabeko gainbehera behar izan zuen hondorik sakonena jotzeko, eta horren ostean hasi zen buelta ematen. Hamar urte igaro dira ordutik, eta gaur egun bestelakoa da egoera. Burbuilaren eta hura lehertzearen ondorioak gainditu ditu sektoreak, eta orain, besteak beste, bizi molde berrietara egokitzeko erronka du aurretik.
2008ko eztandaren ostean, eraikuntza sektorearen erabateko geldialdia etorri zen, eta etxebizitza berririk apenas eraiki zuten ondorego urteetan. 2013an, baina, berpizteari ekin zion, oso motel bada ere. Azken hamar urteotan etxebizitza parkeak izan duen bilakaerari erreparatuta ikus daiteke hori.
2013an, 35.369 etxebizitza zeuden Urola Kostan, eta 2023an, 36.807. Horrek esan nahi du hamar urtean 1.438 etxebizitza eraiki dituztela eskualdean, eta %4,1eko hazkundea izan duela etxebitzen kopuruak. Kopuru absolutuetan, Zarautzen eraiki dituzte etxebizitza gehien, 508, hango etxebizitza parkea %4,5 handituz. Baina, proportzioan, hazkundea handiagoa izan da Errezilen (%8,7), Zumaian (%8,3) eta Getarian (%7). Orion duela hamar urte baino %5,3 etxebizitza gehiago daude, Azpeitian %4 gehiago, eta Azkoitian %1,4 gehiago.
2013an, Urola Kostako etxebizitza guztien %77 ziren etxebizitza nagusiak, eta gainontzeko %23 ziren bigarren etxebizitzak eta etxe hutsak. Aldiz, bigarren etxebizitzen eta etxe hutsen ehunekoak murriztera egin du hamar urtean, eta etxebizitza nagusienak haztera. Hain zuzen ere, 2023an eskualdeko etxebizitzen %82 etxebizitza nagusiak ziren, eta %18 ziren bigarren etxebizitzak eta etxe hutsak.
Etxebizitzen merkatuak 2013an hondoa jo zuenetik, hamar urte behar izan ditu burbuila lehertu aurreko zifretara iristeko, salerosketen kopuruari dagokionez, behinik behin. Herriz herri gorabeherekin eta salbuespenen batzuekin ere bai, baina 2022an 2007ko salerosketa kopurua berdindu edo gainditu zuten Urola Kostako herri gehienetan.
Eskualdeko datu orokorrari begiratuz gero, 2022ko salerosketa kopuruak aise gainditzen du 2007koa, 626 etxeizitza salerosi baitzituzten burbuila lehertu bezperetan eta 898 izan baitziren duela bi urte, baina Zarautzen azken urteetan salerosketak beste inon baino askoz gehiago ugaritu izanaren ondorioa da alde hori.
Urola Kostan salerositako etxebizitzen erdiak inguru bigarren eskukoak ziren 2007an, hamarretik sei ziren 2013an, eta beste horrenbeste dira egun ere. Aipatzekoa da Gipuzkoako gainontzeko eskualde guztietan hamarretik zazpi baino gehiago direla bigarren eskukoak. Urola Kostan, herriz herri alde handiak daude. Aian, Aizarnazabalen, Beizaman, Getarian eta Zestoan iaz salerositako etxebizitza guztiak bigarren eskukoak ziren, eta Zumaian hamarretik zortzi baino gehiago. Aldiz, Zarautzen hamar etxebizitzatik lau besterik ez ziren bigarren eskukoak, eta Azkoitian, Azpeitian eta Orion erdiak pasatxo.
Horrez gain, iazko salerosketa ia guztiak merkatu librean egin zituzten, bai Urola Kostako herrietan, baita Gipuzkoako gainontzeko eskualde guztietan ere. Azpeitia da salbuespen bakarra. Herri horretan, hamar etxebizitzatatik sei bakarrik salerosi zituzten merkatu librean; beste salerosketa guztiak babestutakoak izan ziren.
Prezioak gorantz
Salerositako etxebizitzen prezioari dagokionez, Urola Kostako metro koadroaren batez besteko salneurria Hego Euskal Herri osoko garestienetakoa da; soilik Donostialdeko prezioak ditu gainetik.
Sektoreko profesionalen esanetan, gaur egungo prezioak oraindik urrun daude 2007koetatik, baina eskura ditugun datuek erakusten dutena da 2013an metro koadroaren batez besteko prezioa 2.867 eurokoa zela, eta gaur egun 3.824 eurokoa dela; alegia, hamar urtean %33tik gorako hazkundea izan duela. Aldiz, Gipuzkoako gainontzeko eskualdeetan garestitzea ez da horrenbestekoa izan. Herriz herriko datuak lagungarri lirateke aparteko garestitze horri azalpenen bat topatzeko, baina, gaur-gaurkoz, datu horiek ez dituzte argitaratzen.
Azkoitiko Alberdi inmobiliariako adituen arabera, egia da prezioak zertxobait igotzen ari direla, eskaria eskaintza baino handiagoa izatearen ondorioz, baina adierazi du Urola Kostako batez besteko prezio horretan kostako prezioek ziurrenik eragin nabarmena izango dutela. "Azpeititik Azkoitira aldeak antzematen baditugu, zer esanik ez kostako herrien eta barrukoen artean. Kostako etxebizitzak beste produktu bat dira".
Dena dela, eskaintza falta nabarmendu dute Azkoitiko etxe agentzikoek. Pandemiaz geroztik, baldintza oso zehatzak betetzen dituzten etxebizitzen bila dabil jendea, terrazadun etxeak, lau logelakoak... Ohiturak eta bizitzeko moduak aldatzen ari dira, eta falta dira eskari horri erantzuten dieten etxebizitzak".
